19 marca br. młodzież z OSiW OHP w Starachowicach kształcąca się w zawodzie kucharz pod opieką wychowawcy Anny Rosińskiej udała się na wycieczkę do Muzeum Przyrody i Techniki. Celem wyjścia była wystawa prezentująca zabytkowe sztućce inne elementy zastawy stołowej z XIX – go i I-szej połowy XX- go wieku. Wystawę zaprezentowała pani Luiza Rębecka przewodnik muzeum, która bardzo ciekawie opowiedziała historię sztućców i zastawy stołowej z tego okresu.
Eksponaty w Muzeum Przyrody i Techniki przybliży oglądającym sposób spożywania posiłków na przestrzeni dziejów. Tablice informacyjne pokazywały, kiedy powstały pierwsze noże, łyżki i widelce, jak zmieniał się ich wygląd oraz przeznaczenie. Zbiór zabytkowych sztućców i innych elementów zastawy pokazał młodzieży wygląd stołów na przestrzeni ostatnich 300 lat.
Eksponaty na wystawę przygotowaną w muzealnej Hali, udostępnił z własnych zbiorów regionalista Stanisław Jaruszewicz, właściciel Zabytkowej Zagrody w Marcinkowie w gminie Wąchock. Pan Stanisław gromadzi przedmioty z dawnych gospodarstw wiejskich, ale od 4 lat zainteresował się także zabytkowymi sztućcami i naczyniami stołowymi.
Stołowa kolekcja Stanisława Jaruszewicza liczy kilkaset sztuk. Najstarsze okazy, jak szacuje właściciel, pochodzą z XVI wieku, a najliczniejsze egzemplarze są XIX – wieczne.
Oprócz łyżek, noży i widelców na wystawie znaleźć można sztućce, które dziś są dla nas zagadką. Gdyby nie znajdujące się w gablotach podpisy, sami nie bylibyśmy w stanie odgadnąć do czego ich używano. Jednym z przykładów są pochodzące z XIX – wieku chwytaki do kości, używane przy pieczeniu mięs.
W kolekcji są też wymyślne sztućce do ryb, skorupiaków, określonych gatunków warzyw i owoców, w tym egzotycznych, do lodów, jaj, musztardy, cukru, kawy i herbaty, a nawet do alkoholu o nazwie absynt. To bogactwo świadczy o zmianach, jakie zachodziły w sposobie spożywania posiłków: od zwykłego zaspokojenia głodu, poprzez formę spotkań towarzyskich do coraz bardziej skomplikowanej etykiety, widocznej zwłaszcza przy stołach z XVIII i XIX wieku.
Uzupełnieniem wystawy są plansze pokazujące historię najpopularniejszych sztućców oraz renomowanych wytwórców zastawy stołowej z Polski, Niemiec, Francji, Anglii i Stanów Zjednoczonych. Na uwagę zasługuje kunsztowne wzornictwo oraz szlachetne materiały produkcyjne.
Przyszli kucharze ocenili bardzo wysoko wiedzę zdobytą z lekcji muzealnej. Warto było wybrać się na wystawę dokumentującą zmiany, jakie zaszły w sposobie serwowania i spożywania posiłków przez naszych przodków.
Autor tekstu i zdjęć: Anna Rosińska
